ZEYTİN DALI EDEBİYAT DERGİSİ -- Urla Hakan Çeken Anadolu Lisesi Yayın Organıdır.

NECATİ CUMALI

Necati Cumalı, edebiyata yalın şiirlerle ve güçlü Sabahattin Ali etkileri taşıyan hikayelerle girmiş,
giderek özgün bir soluk oluşturmuş usta bir yazardır.13 Ocak yılında bugün Yunanistan sınırları içinde bulunan o dönemin Rumeli Vilayet-i Celilisine(Manastır’a) bağlı ve Cuma beyleriyle meşhur olan Cuma kazasında doğmuş, ailesi 1923 Türkiye-Yunanistan Nüfus Mübadelesi kapsamında Türkiye'ye göç ederek İzmir'in Urla ilçesine yerleşmiştir. Ortaöğrenimini İzmir Atatürk Lisesi'nde (1938), yüksek öğrenimini ise Ankara Üniversitesi Hukuk Fakültesi'nde (1941)tamamlamıştır. Ankara'da Toprak Mahsulleri Ofisi'nde (1941-1942), Güzel Sanatlar Genel Müdürlüğü'nde (1945) çalışmıştır. Askerlik sonrası Urla ve İzmir'de avukatlık ve memurluk yapmıştır (1945-1957). 1957-1959 yıllarında Türkiye'nin Paris Büyükelçiliği Basın Ataşeliği'nde çalışmıştır. 1959 - 1963 yıllarında İstanbul Radyosu'nda redaktörlük yapan Cumalı, sonraki yıllarda yaşamını roman ve oyun yazarlığı ile sürdürdü. 10 Ocak 2001 tarihinde yakalandığı karaciğer kanserinden kurtulamayarak İstanbul'da hayata veda etti.

1940'lardan itibaren Varlık, Servet-i Fünun - Uyanış, Yeni İnsanlık gibi dergilerde şiirler yayımlamıştır. İlk kitabı "Kızıl Çullu Yolu" 1943 tarihlidir. İkinci kitabı askerliği esnasında terhisine yakın geçirdiği

"Zehirli sıtma" hastalığı yüzünden gönderildiği hava değişikliğinde yazılmış olan Harbe Gidenin Şarkıları'dır (1945). Garip Akımı şairleri ve 1940 kuşağının diğer şairlerinden farklı olarak yalın, aydınlık anlatımlı, lirik şiirler yazdı. Sevgi, sevinç, özlem gibi bireyin güncel kaygılarıyla birlikte çağın toplumsal sorunlarını da ele aldı. 1955'ten sonra şiirin yanısıra öykü, roman ve tiyatro türlerine de yöneldi. Şiirsel dili ve ayrıntıları ustaca kullanmasıyla kendini kolayca okutturdu. Roman ve öykülerinde çoğunlukla Ege Bölgesi'ndeki kasaba ve kırsal kesim insanlarının sorularını işledi. "Tütün Zamanı" (1971'de Zeliş adıyla), "Yağmurlar ve Topraklar", "Acı Tütün" romanları bu ürünlerin en başarılıları arasındadır. "Ay Büyürken Uyuyamam" adlı öykü kitabında Anadolu insanının cinsel bir tablosunu çizdi. Öykü, roman ve oyunlarından bazıları sinemaya da uyarlandı.

Şiirleri

1943 Kızılçullu Yolu,

1945 Harbe Gidenin Şarkıları,

1947 Mayıs Ayı Notları,

1951 Güzel Aydınlık,

1954 Denizin İlk Yükselişi

1955 İmbatla Gelen,

1957 Güneş Çizgisi,

1968 Yağmurlu Deniz

1970 Başaklar Gebe,

1974 Ceylan Ağıdı,

1980 Aç Güneş,

1981 Bozkırda Bir Atlı,

1982 Yarasın Beyler.

Hikayeleri

1955 Yalnız Kadın,

1956 Değişik Göz

1962 Susuz Yaz,

1969 Ay Büyürken Uyuyamam,

1976 Makedonya 1900

1976 Kente İnen Kaplanlar.

1976 Viran Dağlar

Günce

1987 Yeşil Bir At Sırtında

Denemeleri

1971 Niçin Aşk,

1976 Senin İçin Ey Demokrasi,

1982 Etiler Mektupları.

Oyunları

1959 Mine,

1959 Oyunlar I (Boş Beşik, Ezik Otlar, Vur Emri),

1969 Oyunlar II (Susuz Yaz, Tehlikeli Güvercin, Yeni Çıkan Şarkılar),

1969 Oyunlar III (Nalınlar, Masallar, Kaynana Ciğeri),

1969 Oyunlar IV (Derya Gülü, Aşk Duvarı, Zorla İspanyol),

1973 Oyunlar V (Gömü, Bakanı Bekliyoruz, Kristof Kolomb'un Yumurtası),

1981 Oyunlar VI (Mine, Yürüyen Geceyi )

1981 Yaralı Geyik (Muhsin Ertuğrul ödülünü aldı)

1981 dün neredeydiniz(Kültür Bakanlığı Tiyatro ödülünü aldı)

ÖDÜLLERİ

1957 Sait Faik Hikaye Armağanı (Değişik Gözle adlı kitabıyla)

1969 Türk Dili Kurumu Şiir Ödülü (Yağmurlu Deniz adlı kitabıyla)

1984 Yeditepe Şiir Ödülü (Bütün Şiirleri I ile)

2000 Tiyatro Yazarları Derneği Onur Ödülü

1978 Muhsin Ertuğrul Tiyatro Ödülü

1994 Edebiyatçılar Derneği Onur Ödülü

1964 Berlin Film Festivali Altın Ayı Ödülü